داروها / داروهای بیماریهای گوارشی / داروهای موثر بر بیماری اسید پپتیک / کاهش دهنده های اسیدیته معده / مهار کننده های پمپ پروتون
کاهش دهنده های اسیدیته معده/مهار کننده های پمپ پروتون ?
? موثرترین داروها از خانواده داروهای کاهش دهنده اسیدیته معده، مهار کننده های پمپ پروتون (PPI) یا پرازول ها هستند.
? از ۶ داروی پرازول موجود در دنیا، ۵ تای آنها در فهرست دارویی ایران قرار دارند (داروی Dexlansoprazole در این فهرست نیست).
? Omeprazole
? Esomeprazole
? Lansoprazole
? Pantoprazole
? Rabeprazole
?تمام داروهای این خانواده، اثربخشی برابری برای کاهش اسید معده دارند.
? داروهای PPI به شکل برگشت ناپذیری، پمپ سازنده اسید معده را از کار می اندازند. البته از کار افتادن همه پمپ ها یک فرآیند تدریجی است، لذا اثربخشی کامل دارو ۳ تا ۴ روز طول می کشد.
معمولا ۲۴ تا ۴۸ ساعت زمان لازم است تا مولکول این پمپ مجددا ساخته شود.
? کاربردهای بالینی داروی PPI عبارت است از: رفلاکس معده به مری، زخم معده و دوازدهه، آلودگی معده به هلیکوباکتر پیلوری (به همراه آنتی بیوتیک ها)، سندرم زولینگر الیسون (افزایش ترشح اسید معده در اثر تومور).
? اثربخشی داروهایPPI روی زخم دوازدهه بیشتر از زخم معده است و در این رابطه تاثیر داروهای امپرازول، لانسوپرازول و رابپرازول، از بقیه بیشتر است. به ویژه مصرف لانسوپرازول به عنوان درمان نگهدارنده، مناسب تر از بقیه می باشد.
در ضمن لانسوپرازول بهترین اثربخشی را در رابطه با پیشگیری و درمان زخم های ناشی از مسکن های NSAID از خود نشان می دهد.
پنتوپرازول کمترین اثربخشی را در رابطه با درمان زخم های یاد شده دارا می باشد.
? برای درمان بیماری های مرتبط با رفلاکس اسید معده به مری، اثربخشی داروهای اس امپرازول، پنتوپرازول و رابپرازول، تا حدودی از داروهای دیگر این خانواده بیشتر است.
? بهترین زمان برای مصرف پرازول ها، قبل از وعده صبحانه است (یک ساعت قبل از غذا)؛ چنانچه به روزی دو بار مصرف این دارو نیاز باشد (به ندرت این اتفاق می افتد)، بهتر است دوز بعدی قبل از شام میل شود.
? همه داروهای این خانواده، به صورت خوراکی قابل مصرف هستند. داروهای اس امپرازول و پنتوپرازول، قابل تجویز به شکل تزریق وریدی نیز می باشند.
⚠ با وجود اینکه داروهای خانواده PPI جزء داروهای بسیار ایمن قرار می گیرند، اسهال، سردرد و درد شکم، ممکن است در تعداد کمی از بیماران بروز نماید.
ضمنا امکان بروز عوارض کلیوی نظیر نفریت بینابینی و بیماری های مزمن کلیوی با این داروها وجود دارد.
⚠ کمبود ویتامین ب ۱۲، کلسیم و منیزیوم در مصارف طولانی مدت ممکن است بروز نماید.
⚠ چنانچه داروهای خانواده PPI به مدت طولانی مصرف شود، خطر بروز عارضه ترشح بیش از حد اسید معده به صورت جبرانی وجود دارد.
⛔? یکی از با اهمیت ترین تداخلات دارویی پرازول ها، مربوط به کاهش اثر داروی کلوپیدوگرل است که ممکن است به وقایع قلبی-عروقی منجر شود. در این رابطه مصرف داروهای پنتوپرازول و رابپرازول، ارجحیت دارد.
