کبد چرب به استئاتوز کبدی نیز معروف است. زمانی که چربی در کبد جمع می شود این اتفاق می افتد. داشتن مقادیر کمی چربی در کبد طبیعی است، اما میزان بیش از حد آن می تواند به یک مشکل سلامتی تبدیل شود. کبد دومین ارگان بزرگ بدن است. چربی زیاد کبد می تواند باعث التهاب کبد شود و به نوبه ی خود می تواند به کبد آسیب رساند. نوشیدن زیاد الکل باعث می شود که بیشتر به آن مبتلا شوید. با گذشت زمان، الکل زیاد منجر به تجمع چربی در داخل سلول های کبدی می شود. این کار عملکرد کبد شما را دشوارتر می کند. اما حتی اگر الکل زیادی مصرف نکنید می توانید به بیماری کبد چرب مبتلا شوید. لذا با توجه با اهمیت این بیماری ما در این مقاله به بررسی این بیماری پرداخته و با معرفی با کیفیت ترین محصولات طبیعی موجود در داروخانه آنلاین نسخه اول به شما در درمان این بیماری یاری می رسانیم.

بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD)

دو نوع مختلف بیماری کبد چرب غیر الکلی وجود دارد:

کبد چرب ساده

 این بدان معناست که شما در کبد خود چربی دارید، اما ممکن است هیچ التهابی در کبد و آسیب سلول های کبدی نداشته باشید. معمولاً بدتر نمی شود یا مشکلی در کبد ایجاد نمی کند. اکثر افراد مبتلا به NAFLD کبد چرب ساده دارند.

کبد چرب غیر الکلی (NASH)

 این بسیار جدی تر از یک کبد چرب ساده است. NASH به معنای التهاب در کبد است. التهاب و آسیب سلول کبدی که با NASH اتفاق می افتد می تواند مشکلات جدی مانند فیبروز و سیروز که انواع زخم های کبدی است را سبب شود و همچنین سرطان کبد ایجاد کند.

بیماری کبد چرب مرتبط با الکل (ALD)

بیماری کبد چرب الکلی قابل پیشگیری است. معمولاً وقتی مصرف الکل را کنار بگذارید بهتر می شود. اگر به نوشیدن ادامه دهید، ALD می تواند مشکلات جدی ایجاد کند که شامل:

۱) کبد بزرگ شده

این همیشه علائم ایجاد نمی کند، اما ممکن است در سمت راست و بالای شکم خود درد یا ناراحتی داشته باشید.

۲) هپاتیت الکلی

این تورم در کبد است که می تواند باعث تب، حالت تهوع، استفراغ، شکم درد و زردی (پوست و چشم های مایل به زرد) شود.

۳) سیروز الکلی

این تجمع بافت اسکار در کبد شما است. این علائم می تواند همان علائم هپاتیت الکلی به علاوه موارد زیر باشد:

۱) فشار خون بالا در کبد

۲) خونریزی در بدن شما

۳) گیجی و تغییر رفتار

۴) طحال بزرگ شده

۵) نارسایی کبدی، که می تواند کشنده باشد

بیماری کبد چرب مرتبط با الکل معمولاً حرف اول را می زند. سپس می تواند بدتر شده و به هپاتیت الکلی تبدیل شود. با گذشت زمان، ممکن است به سیروز الکلی تبدیل شود. اگر زیاد می نوشید، با پزشک خود صحبت کنید او می تواند به شما کمک کند تا نوشیدن خود را تحت کنترل داشته باشید تا سلامتی خود را حفظ کنید.

علائم بیماری کبد چرب

با ALD و NAFLD، معمولاً هیچ علامتی وجود ندارد. برخی از افراد ممکن است علائمی مانند خستگی یا درد در سمت راست بالای شکم در جایی که کبد شما قرار دارد داشته باشند. اگر به NASH مبتلا هستید یا به سیروز مبتلا هستید، ممکن است علائمی مانند:

۱) شکم متورم

۲) رگهای خونی بزرگ شده در زیر پوست شما

۳) سینه های بزرگتر از حد طبیعی در مردان

۴) کف دست قرمز

۵) پوست و چشم هایی که به رنگ زرد دیده می شوند، به دلیل بیماری به نام زردی

۶) از دست دادن اشتها

۷) خونریزی از بینی

۸) تورم پاها

۹) سرگیچه

علل و عوامل خطر

از نظر ALD ، علت مصرف زیاد الکل است. در صورت نوشیدن زیاد احتمال دارد که به آن مبتلا شوید.

۱) چاقی

۲) سوتغذیه

۳) ابتلا به هپاتیت ویروسی مزمن، خصوصاً هپاتیت C

۴) وجود ژن هایی که احتمال ابتلا را بیشتر کند

۵) سن. هرچه سن بیشتر شود احتمال بیشتر می شود

۶) کم کاری تیروئید

۷) سطح بالایی از تری گلیسیرید یا کلسترول “بد” (LDL) یا سطح پایین کلسترول “خوب” (HDL)

۸) مقاومت به انسولین

۹) قرار گرفتن در معرض سموم خاص

۱۰) بارداری

۱۱) ابتلا به سندرم متابولیک

۱۲) در صورت داشتن سابقه خانوادگی بیماری کبد چرب، احتمال بروز این بیماری بیشتر است.

همچنین برخی از دلایل کمتر رایج وجود دارد که ممکن است احتمال ابتلا به NAFLD یا NASH را بیشتر کند مانند:

۱) مصرف برخی از داروها مانند glucocorticoids ، methotrexate، tamoxifen استروژن مصنوعی.

۲) برداشتن کیسه صفرا. برخی از افرادی که برای برداشتن کیسه صفرا تحت عمل جراحی قرار می گیرند، بیشتر دچار NAFLD می شوند.

دلیل اینکه بعضی از افراد مبتلا به کبد چرب ساده می شوند و دیگران به NASH مبتلا می شوند مشخص نیست. ژن ها ممکن است یک دلیل باشد.

تشخیص

از آنجا که بیشتر افراد علائمی ندارند، تشخیص این شرایط آسان نیست. پزشک شما ممکن است از روش های مختلفی برای کشف اینکه آیا به بیماری کبد چرب مبتلا هستید استفاده کند. برخی از مواردی که پزشک می تواند برای تشخیص بیماری کبد چرب استفاده کند:

۱) سابقه سلامتی بیمار

پزشک در مورد مصرف الکل سوال می کند. این اطلاعات می تواند به تشخیص پزشک کمک کند، بنابراین صادق باشید. آنها همچنین در مورد داروهایی که مصرف می کنید، نحوه غذا خوردن و سایر شرایط سلامتی که ممکن است داشته باشید از شما سال می کنند.

۲) معاینه بدنی

پزشک بیمار را وزن کرده و بدن فرد را از نظر علائم مشکلات کبدی مانند بزرگ شدن کبد یا زردی بررسی می کند.

۳) آزمایش خون

این موارد می تواند نشان دهد که آیا فرد دارای سطح بالایی از آنزیم های کبدی مانند آلانین آمینوترانسفراز (ALT) و آسپارتات آمینوترانسفراز (AST) هستید. در این صورت، ممکن است مشکلی در کبد شما وجود داشته باشد.

۴) آزمایشات تصویربرداری

پزشک ممکن است سونوگرافی، CT یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) تجویز کند. این آزمایشات می تواند نشان دهد که آیا چربی در کبد شما وجود دارد. اما آنها نمی توانند تشخیص دهند که آیا شما کبد چرب ساده دارید یا NASH.

۵) نمونه برداری از کبد

همه افراد مبتلا به NAFLD نیازی به نمونه برداری از کبد ندارند. اگر در معرض خطر NASH هستید یا اگر آزمایش های دیگر نشان می دهد ممکن است دچار عوارض NASH مانند سیروز باشید، ممکن است پزشک آن را توصیه کند. یک پزشک نمونه ای از بافت را از کبد بیمار خارج کرده و آن را به آزمایشگاه می فرستد تا ببیند آیا التهاب یا آسیب کبدی وجود دارد یا نه. این کار را در بیمارستان یا مرکز جراحی سرپایی انجام خواهد گرفت. قبل از انجام این روش، برای کمک به آرامش یا کنترل درد بیمار دارو دریافت خواهد کرد. نمونه برداری از کبد تنها راه تشخیص NASH برای پزشکان است.

درمان بیماری کبد چرب

هیچ دارویی برای NAFLD تأیید نشده است، اگرچه برخی از آن ها در آزمایشات بالینی هستند. معمولاً اولین راه درمان کاهش وزن است. از دست دادن فقط ۳٪ تا ۵٪ از وزن بدن می تواند میزان چربی موجود در کبد را کاهش دهد. همچنین باید نوشیدن الکل ترک شود این راه بسیار موثر و تاثیر گذار است. اگر به دلیل NASH فرد عوارضی مانند سیروز یا نارسایی کبدی دارد، ممکن است نیاز به پیوند کبد داشته باشد. طبق اعلام کلینیک مایو، برخی از شواهد نشان می دهند که مکمل های ویتامین E ممکن است به جلوگیری یا درمان آسیب کبدی ناشی از بیماری کبد چرب کمک کنند. با این حال تحقیقات بیشتری مورد نیاز است. مصرف زیاد ویتامین E با خطراتی برای سلامتی همراه است.

خود مراقبتی برای بیماری کبد چرب

۱) ورزش

حداقل ۳۰ دقیقه در روز در بیشتر روزهای هفته ورزش کنید.

۲) از الکل صرف نظر کنید

۳) قبل از استفاده از هر داروی گیاهی با پزشک خود صحبت کنید چراکه فقط به دلیل طبیعی بودن یک محصول، این به معنای بی خطر بودن آن نیست.

۴) کاهش کلسترول

۵) کنترل دیابت

۶) رژیم غذایی مدیترانه ای

رژیم غذایی مدیترانه ای به درمان شرایطی که معمولاً با NAFLD مرتبط هستند کمک می کند، از جمله کلسترول بالا، فشار خون بالا و دیابت نوع ۲٫ این برنامه غذایی بر روی انواع غذاهای گیاهی از جمله میوه ها و سبزیجات و حبوبات تازه به همراه چربی های سالم تمرکز دارد.

۷) قهوه

قهوه مزایای محافظتی زیادی برای کبد دارد و به طور خاص، تولید آنزیم های کبدی را تحریک می کند که برای مقابله با التهاب است. در میان افراد مبتلا به NAFLD، مصرف منظم قهوه آسیب کبدی را کاهش می دهد.

۸) از خوردن غذاهایی که قند اضافه دارند خودداری کنید. عاملان اصلی شامل غذاهای فروشگاهی و فرآوری شده تجاری هستند، مانند: کیک، کلوچه، دونات، شیرینی، آب نبات، بستنی، نوشیدنی های انرژی زا

۹) مکمل امگا ۳

برخی از انواع چربی ها می توانند برای سلامتی مفید باشند. اسیدهای چرب امگا ۳ چربی های اشباع نشده چندگانه هستند که در غذاهایی مانند ماهی های روغنی و برخی مغزها و دانه ها یافت می شوند. اثبات شده است که آنها دارای مزایایی برای سلامت قلب هستند و برای افراد مبتلا به NAFLD توصیه می شود. بررسی مطالعات ۲۰۱۶ نشان می دهد که مصرف مکمل امگا ۳ می تواند باعث کاهش چربی کبد و بهبود سطح کلسترول شود.

۱۰) از تحریک کننده های شناخته شده کبد خودداری کنید. برخی از مواد می توانند استرس اضافی را بر کبد وارد کنند. برخی از این مواد شامل الکل، داروهای بدون نسخه و برخی ویتامین ها و مکمل ها هستند.

 عوارض بیماری کبد چرب

عارضه اصلی همه این شرایط، سیروز یا اسکار کبد است. همانطور که کبد شما سعی در جلوگیری از التهاب همراه با این شرایط دارد ، باعث ایجاد زخم می شود. با گسترش التهاب ، جای زخم ها نیز گسترش می یابد و در نهایت ، کبد شما نمی تواند کار خود را انجام دهد که می تواند منجر به

۱) گیجی و خواب آلودگی

۲) سرطان کبد

۳) نارسایی کبدی

آیا می توان از بیماری کبد چرب جلوگیری کرد؟

برای جلوگیری از ALD:

۱) مصرف کم الکل

۲) مراقبت از خود در برابر هپاتیت c

۳) غذای سالم

یک رژیم گیاهی با مقدار زیادی میوه، سبزیجات، غلات کامل و چربی های سالم انتخاب کنید.

۴) وزن متعادل داشته باشید و در صورت لزوم وزن خود را کاهش دهید.

در بسیاری موارد، امکان بهبود کبد چرب از طریق تغییر سبک زندگی وجود دارد. این تغییرات ممکن است به پیشگیری از آسیب کبدی و ایجاد اسکار کمک کند. این بیماری در صورت عدم درمان می تواند باعث التهاب، آسیب به کبد و اسکار برگشت ناپذیر شود. اسکار شدید کبدی به عنوان سیروز شناخته می شود.

انسداد صفراوی چیست؟

انسداد صفراوی انسداد مجاری صفراوی است. مجاری صفراوی صفرا را از کبد و کیسه صفرا از طریق پانکراس به دوازدهه منتقل می کنند، که بخشی از روده کوچک است. صفرا مایعی به رنگ سبز تیره یا قهوه ای مایل به زرد است که توسط کبد برای هضم چربی ها ترشح می شود. بعد از خوردن غذا، کیسه صفرا صفرا را آزاد می کند تا به هضم و جذب چربی کمک کند. صفرا همچنین به پاکسازی کبد از مواد زائد کمک می کند. انسداد هر یک از این مجاری صفراوی به عنوان انسداد صفراوی شناخته می شود. بسیاری از شرایط مربوط به انسداد صفراوی با موفقیت قابل درمان است. با این حال، اگر انسداد برای مدت طولانی درمان نشود، می تواند به بیماری های کبدی تهدید کننده زندگی منجر شود. در برخی موارد سنگ کیسه صفرا منجر به دردی شدید در فرد می شود، اما حدود ۹۰ درصد مبتلایان به سنگ صفراوی هیچ گونه علامتی ندارند. در برخی موارد، سنگ صفراوی برای بیش از ۱۰ سال با فرد می ماند و هیچ علامتی ایجاد نمی کند.

انواع مجاری صفراوی

شما چندین نوع مجرای صفراوی دارید. دو نوع مجاری صفراوی در کبد، مجاری داخل کبدی و خارج کبدی هستند.

مجاری داخل کبدی: مجاری داخل کبدی سیستمی از لوله های کوچکتر در کبد است که صفرا را به مجاری خارج کبدی جمع و حمل می کند.

مجاری خارج کبدی: مجاری خارج کبدی به صورت دو قسمت شروع می شوند، یکی در سمت راست کبد و دیگری در سمت چپ.

چه عواملی باعث انسداد صفراوی می شود؟

انسداد صفراوی ممکن است توسط تعدادی از عوامل دخیل در موارد زیر ایجاد شود:

۱) مجاری صفراوی

۲) كيسه صفرا

۳) کبد

۴) لوزالمعده

۵) روده کوچک

موارد زیر برخی از شایعترین علل انسداد صفراوی است:

۱) سنگ های صفراوی، که شایع ترین علت است

۲) التهاب مجاری صفراوی

۳) کیست

۴) بزرگ شدن غدد لنفاوی

۵) پانکراتیت

۶) آسیب مربوط به جراحی کیسه صفرا یا کبد

۷) تومورهایی که به کبد، کیسه صفرا، لوزالمعده یا مجاری صفراوی رسیده اند

۸) عفونت، از جمله هپاتیت

۹) سیروز، یا زخم کبد

۱۰) کیست کلدوچال (در نوزادان هنگام تولد وجود دارد)

عوامل خطر چیست؟

عوامل خطر انسداد صفراوی معمولاً به علت انسداد بستگی دارد. اکثر موارد در نتیجه سنگ صفرا است. این امر زنان را در معرض انسداد صفراوی آسیب پذیرتر می کند. سایر عوامل خطر عبارتند از:

۱) سابقه سنگ صفرا

۲) پانکراتیت مزمن

۳) سرطان پانکراس

۴) آسیب به قسمت راست شکم

۵) چاقی

۶) کاهش سریع وزن

۷) شرایط مربوط به تجزیه سلول های قرمز خون

علائم انسداد صفراوی چیست؟

علائم انسداد صفراوی می تواند به علت انسداد بستگی داشته باشد. افرادی که انسداد صفراوی دارند معمولاً دارای موارد زیر هستند:

۱) مدفوع به رنگ روشن

۲) ادرار تیره

۳) زردی (چشم یا پوست مایل به زرد)

۴) خارش

۵) درد در سمت راست بالای شکم

۶) حالت تهوع

۷) استفراغ

۸) کاهش وزن

۹) تب

انسداد صفراوی چگونه تشخیص داده می شود؟

آزمایش های مختلفی برای افرادی که ممکن است انسداد صفراوی داشته باشند در دسترس است. بر اساس علت انسداد، پزشک ممکن است یک یا چند آزمایش زیر را توصیه کند.

۱) آزمایش خون

که پارامترهای مختلفی مانند سطح آنزیم های کبدی را اندازه گیری می کند.

۲) سونوگرافی

سونوگرافی معمولاً اولین آزمایشی است که بر روی هرکسی که مشکوک به انسداد صفراوی باشد، انجام می شود. این به پزشک شما امکان می دهد سنگ صفرا را به راحتی ببیند.

۳) اسکن رادیونوکلئید صفراوی (اسکن HIDA)

۴) کولانژیوگرافی

کلانژیوگرافی اشعه ایکس از مجاری صفراوی است.

۵) اسکن MRI

اسکن MRI تصاویر مفصلی از کبد، کیسه صفرا، لوزالمعده و مجاری صفراوی را فراهم می کند.

درمان انسداد صفراوی چیست؟

درمان به منظور اصلاح علت اصلی است. هدف اصلی درمان پزشکی یا جراحی رفع انسداد است. برخی از گزینه های درمانی شامل کوله سیستکتومی و ERCP است. کوله سیستکتومی برداشتن کیسه صفرا در صورت وجود سنگ صفرا است. یک ERCP برای برداشتن سنگ های کوچک از مجرای صفراوی مشترک یا قرار دادن یک استنت در داخل مجرا برای بازگرداندن جریان صفرا کافی است. این اغلب در مواردی استفاده می شود که انسداد ناشی از تومور باشد.

عوارض انسداد مجرای صفراوی

بدون درمان، انسداد مجاری صفراوی می تواند زندگی را تهدید کند. عوارض احتمالی که می توانند بدون درمان ایجاد شوند عبارتند از:

۱) تجمع خطرناک بیلی روبین

۲) عفونت ها

۳) بیماری مزمن کبدی

۴) سیروز صفراوی

آیا می توان از انسداد صفراوی جلوگیری کرد؟

برخی از راهکارها شامل موارد زیر می باشد

۱) مقدار فیبر در رژیم غذایی خود را افزایش دهید.

۲) مقدار قند و چربی های اشباع شده در رژیم غذایی خود را کاهش دهید.

۳) این ها می توانند باعث ایجاد سنگ صفرا شوند.

۴) اگر اضافه وزن دارید، به تدریج وزن خود را از نظر جنسیت، سن و قد در یک محدوده سالم قرار دهید.

کبد بزرگ ترین عضو داخلی بدن انسان است که نقش مهمی در فرآیند گوارش و متابولیسم مواد غذائی بر عهده دارد. علاوه بر این کبد به عنوان دفع کننده سموم و تصفیه کننده ی خون نیز عمل می کند. در نتیجه هرگونه بیماری کبدی و اختلال در عملکرد کبد، آسیب چشمگیری به بدن انسان وارد می کند.
حالت تهوع، یرقان، بوی بد دهان، بوی نامطبوع بدن و مدفوع بد رنگ از جمله نشانه های بیماری های کبدی محسوب می شود.

کیسه صفرا در زیر کبد قرار گرفته است و در پاسخ به غذاهایی که می خوریم، مخصوصا غذاهای پر چرب، مقداری صفرا را از طریق مجاری صفراوی به داخل روده کوچک می ریزد، لذا این عضو نقش بسیار مهمی در هضم و جذب چربی های غذایی بر عهده دارد.
کیسه صفرا به ندرت باعث ناراحتی و بیماری در انسان می شود، مگر زمانی که مشکل خاصی مثل انسداد، آزادسازی صفرا از آن را کاهش دهد.
سنگ و التهاب کیسه صفرا و همینطور کولیک صفراوی، از جمله بیماری های این اندام بدن محسوب می شود.

? در طب سنتی برای درمان بیماری های کبد و صفرا، گیاه دارویی خار مریم معرفی شده است که هم اکنون فرآورده های متعددی حاوی این گیاه در دسترس ما قرار دارد.

امروزه این گیاهان دارویی با روش های علمی شناسایی، جمع آوری و عصاره گیری شده و به منظور سهولت مصرف ما، توسط شرکت های داروسازی به شکل های دارویی رایج ساخته شده اند.

☘️ داروهای گیاهی LIVERGOL ، LIVERHERB ، SILARIN  ، LIVOMARIN ، SILYMARIN از عصاره خشک میوه گیاه خار مریم ساخته شده است که برای پیشگیری و درمان کمکی آسیب ‌های مزمن کبد به کار می ‌رود.

منابع:

https://www.webmd.com/hepatitis/fatty-liver-disease

https://www.healthline.com/health/fatty-liver

https://www.healthline.com/health/home-remedies-for-fatty-liver#bottom-line

https://www.healthline.com/health/bile-duct-obstruction