مکمل ها غذایی در دنیای کودک و نوجوان

دریافت کافی ویتامین ها و مواد مغذی در دوره ی کودکی و نوجوانی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. چرا که رشد سریع و بلوغ در این زمان اتفاق می افتد و وضعیت سلامت در این دوران پیشگویی کننده ی وضعیت سلامت و یا بیماری در سال های آتی زندگی می باشد. داشتن برنامه غذایی مناسب و متنوع و استفاده از تمامی گروه های غذایی مثل غلات کامل، میوه ها و سبزیجات، لبنیات، حبوبات، مغزها و محصولات پروتئینی مانند ماهی، مرغ، گوشت و تخم مرغ در این دوران بسیار مهم است.  در برخی شرایط و با توجه نظر پزشک یا متخصص تغذیه لازم است در کنار رژیم غذایی مکمل یاری انجام شود، که در ادامه به طور کامل درمورد آن ها صحبت خواهیم کرد.

بی اشتهایی در کودکان

یکی از مشکلات شایع در کودکان، بی اشتهایی و بد غذایی است. این مشکل خود می تواند باعث بسیاری از کمبودهای ویتامینی و مینرالی در کودک شده و یا سبب اختلال در رشد و نمو، قد و وزن، افت ذهنی و عملکردی و حتی تضعیف سیستم ایمنی گردد. لازم است، قبل از مکمل یاری باید در ابتدا علت اصلی بدغذایی در کودک به خوبی تشخیص داده شود؛ زیرا مکمل یاری اشتباه نه تنها مشکل را حل می کند بلکه ممکن است کودک را در معرض کمبود بیشتری قرار دهد. برای تشخیص علت بهتراست در ابتدا به پزشک مراجعه نموده و بعد از معاینه فیزیکی و با توجه به نتیجه ی آزمایشات، مکمل غذایی مناسب تجویز گردد. در کنار مکمل یاری، مشاوره با کارشناس تغذیه می تواند در بهبود رفتار های غذایی و انتخاب های غذایی مناسب بسیار کمک کننده باشد.

کمبود ویتامین دی

کمبود ویتامین دی در کشور ما بسیار شایع است. کودکان و نوجوانان نیز از این قضیه مستثنا نبوده و در معرض خطر این کمبود می باشند. این ویتامین به طور طبیعی با تابش نور مستقیم خورشید به پوست در بدن ساخته می شود و در لبنیات غنی شده با ویتامین د، زرده تخم مرغ، ماهی و جگر نیز وجود دارد. کمبود این ویتامین در کودکان می تواند باعث نرمی استخوان و خمیدگی پاها (به صورت پرانتزی)، اختلال رشدی و حتی افت عملکرد ذهنی و نمرات تحصیلی شود. کمبود این ویتامین باعث جذب کمتر کلسیم غذایی شده و در پی آن کودک با کمبود کلسیم هم مواجه خواهد بود. کمبود این ویتامین اغلب در کسانی که مواجه کمی با نورخورشید دارند و یا داروهای خاصی مصرف می کنند که با این ویتامین در تداخل است (مانند داروهای ضدتشنج) دیده می شود.

کمبود کلسیم

کلسیم برای تشکیل مواد معدنی، مینرالیزاسیون و رشد بافت استخوانی در کودکان لازم است و باید به مقدار کافی در برنامه ی غذایی وجود داشته باشد. جذب کلسیم به عواملی مثل میزان پروتئین، ویتامین د و فسفات بستگی دارد. کودکان به ازای هر کیلو گرم وزن بدن، ۴-۲ بار بیشتر از بزرگسالان به کلسیم نیاز دارند. شیر و فرآورده های لبنی، منابع اصلی کلسیم هستند؛ اما گاهی مصرف ناکافی منابع غذایی می تواند کودک را در معرض کمبود قرار دهد. بنابراین مکمل یاری کلسیم و ویتامین د طبق نظر پزشک و با توجه به آزمایشات صورت می گیرد.

کمبود آهن

کودکان به علت رشد سریع همراه با افزایش حجم خون و میزان هموگلوبین، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به کم خونی ناشی از کمبود آهن قرار دارند. توانایی یادگیری در کودکان مبتلا به کمبود آهن کاهش می یابد. کم خونی سبب کاهش توانایی فیزیکی این کودکان می شود، چرا که اکسیژن کم تری به سلول ها می رسد. به علاوه بدغذایی ها به ویژه خودداری از مصرف گوشت و مرغ که منابع اصلی آهن هستند خود می تواند دلیل مهمی برای کمبود این ماده در بدن شود. اگر این فرآیند ادامه دار باشد می تواند آسیب های جبران ناپذیری به کودک وارد سازد. به علاوه در نوجوانان دختر نیز مسئله ی کمبود آهن و کم خونی فقر آهن از اهمیت ویژه ای برخوردار است چرا که بلوغ و شروع عادت ماهیانه و رشد سریع در نوجوانی نیاز به این ماده ی مغذی را افزایش می دهد. این افزایش نیاز اغلب به تنهایی با رژیم غذایی جبران نمی شود و مکمل یاری الزام پیدا می کند.

کمبود روی

روی یکی از مواد معدنی مهم و مورد نیاز برای انسان می باشد. کمبود روی در ایران و در میان کودکان و نوجوانان شایع می باشد. کمبود روی منجر به؛ بی اشتهایی، اختلال در رشد، تضعیف سیستم ایمنی، تاخیر در بلوغ جنسی، تاخیر در بهبود زخم ها می شود. کمبود روی اغلب در افرادی دیده می شود که گوشت و غذاهای دریایی مصرف نمی کنند. چرا که این افراد، از منابع مهم روی به شمار می روند و مکمل یاری روی در این افراد از اهمیت ویژه ای برخوردار است. باید توجه داشت که این مکمل به صورت خودسرانه مصرف نشود و حتما زیرنظر پزشک باشد؛ زیرا علائم کمبود روی مشابه کمبود آهن بوده و در صورت مصرف اشتباه روی به جای آهن، می تواند حتی شرایط فرد را از کمبود آهن به کم خونی فقر آهن برساند و مانع جذب آهن غذا شود.

مکمل مولتی ویتامین و مینرال

امروزه مکمل های مولتی ویتامین-مینرال متنوعی توسط شرکت های دارویی تولید و روانه بازار می شوند. این مکمل ها از نظر ترکیبات و مقادیر، متفاوت هستند. انتخاب آن ها باید بر اساس سن و کمبود ها و سایر شرایط کودک و نوجوان صورت گیرد. این محصولات می توانند برای این کودکان و نوجوانان مناسب باشند:

• کودکان و نوجوانانی که دچار بی اشتهایی و بدغذایی هستند
• کودکان و نوجوانانی که مبتلا به بیماری مزمن مانند بیماری التهابی روده و سوء جذب هستند
• کودکان و نوجوانانی از برنامه غذایی کاهش وزن برای کنترل چاقی و اضافه وزن استفاده می کنند
• کودکان و نوجوانانی که دچار اختلال رشد و کم وزنی هستند

در بخش زیر می توانید انواع مکمل های مناسب برای کودکان و نوجوانان را مشاهده و خریداری نمایید.

انواع مکمل های تخصصی کودکان و نوجوانان