مکمل های غذایی / کمک به درمان بیماریها /دیابت
دیابت
دیابت به گروهی از بیماری ها اطلاق می شود که در آن ها، قند خون در اثر نقص در ترشح انسولین، عملکرد انسولین و یا ترکیبی از هر دو، افزایش می یابد. انسولین نوعی هورمون است که از سلول های پانکراس (لوزالمعده) ترشح می شود. هورمون انسولین در بدن متابولیسم تمامی درشت مغذی ها از جمله؛ کربوهیدرات، پروتئین و چربی را کنترل و تنظیم می کند. نقص یا کمبود انسولین در دیابت منجر به بروز هایپرگلایسمی (افزایش غلظت گلوکز خون) می گردد.
طبقه بندی انواع دیابت
معیار های تشخیصی همه ی انواع دیابت براساس تست های خونی آزمایشگاهی است. چنانچه نتایج این تست ها شامل؛ FBS (قند خون ناشتا) بالا تر از ۱۲۵، IGT (قند ۲ ساعته) بالا تر از ۱۴۰ و هموگلوبین A1C بالاتر از ۶٫۴ باشد، فرد مبتلا به دیابت نوع ۱، نوع ۲ و یا دیابت ثانویه ی ناشی از سایر اختلالات است.
دیابت نوع I
این نوع دیابت ناشی از اختلال در مسیر ساخت انسولین است. انسولین در سلول های پانکراسی ساخته و ترشح می شود. دیابت نوع یک به نوعی بیماری خود ایمنی محسوب می شود. در این بیماری سلول های لوزالمعده به علت پاسخ نا به جای سیستم ایمنی تخریب می شوند. بنابراین روند ساخت و ترشح انسولین دچار اخلال می گردد. کمبود انسولین در این بیماران منجر به هایپرگلایسمی شدید می شود. در این شرایط میزان گلوکز خون بالاست اما این گلوکز به مصرف سلول ها نمی رسد. در نتیجه تمام سلول های بدن به دلیل کمبود سوخت دچار اختلال عملکردی می شوند. این دیابت بیشتر در سنین زیر ۳۰ سال بروز می کند و عوامل ژنتیکی مثل سابقه ی اختلال خانوادگی در بروز آن تاثیرگذار است. به دیابت نوع یک دیابت وابسته به انسولین گفته می شود. بیماران مبتلا به این دیابت لازم است برای کنترل قند خون خود تا پایاین عمر فرم تزریقی انسولین را دریافت کنند.
دیابت نوع II
در دیابت نوع ۲ انسولین به میزان کافی و یا حتی بیش از نیاز وجود دارد. عامل به وجود آورنده ی این بیماری نقص در مسیر عملکرد انسولین است. در بیماران دیابت نوع ۲، مقاومت به انسولین وجود دارد. این شرایط زمانی رخ می دهد که بدن مجبور شود به طور مکرر با اضافه ی قند وارد شده به بدن از طریق رژیم غذایی را، با ترشح اضافه ی انسولین کنترل کند. بنابراین دراثر ترشح بیش از حد انسولین، سلول ها حساسیت خود را به آن از دست می دهند. در نتیجه در این افراد قند خون بالا می رود و دچار هایپرگلایسمی می شوند. مصرف داروهای کنترل کننده ی قند خون در این افراد برای جلوگیری از هایپرگلایسمی شدید ضروری است. علاوه بر این بسته به میزان قند خون در برخی از این بیماران دریافت انسولین نیز لازم است.
روش های کنترل دیابت نوع I و نوع II
- رعایت رژیم غذایی متناسب برای بیماران دیابتی
- کنترل روزانه ی قند خون در ۵ نوبت
- تلاش برای دستیابی به پروفایل های خونی نرمال (از جمله قند خون و فاکتور های چربی خون)
- کاهش وزن درصورت ابتلا به اضافه وزن
- تغییر سبک زندگی بدون تحریک و انجام منظم فعالیت های ورزشی مناسب و با شدت متوسط
- تعادل در میزان انرژی دریافتی و مصرفی روزانه
- تقسیم بندی صحیح کربوهیدرات ها در رژیم غذایی
- خودداری از ناشتایی های طولانی مدت که منجر به افت قند خون می شوند
- حذف منابع غذایی شیرین و پرچرب
- مصرف داروهای کاهنده ی قند خون مانند متفورمین، گلی بوراید و …
- دریافت به موقع و به اندازه ی واحد های انسولین روزانه
- و …
مکمل یاری در دیابت
مکمل هایی که برای بیماران دیابتی مورد استفاده قرار می گیرند، هیچگاه نمی توانند، جایگزین داروهای ضد دیابت از جمله دارو های خوراکی کنترل کننده ی قند خون و انسولین باشند. این فرآورده ها درواقع حاوی موادی هستند که به بهبودی دیابت کمک می کنند و عوارض ناشی از آن را کنترل می کنند. این مکمل های غذایی کمک می کنند تا کنترل قند خون بهتر انجام شود و از طرفی با تقویت سیستم دفاعی بدن، بهبود متابولیسم سلولی، کمک به خونسازی، جلوگیری از آسیب عصبی، رفع خستگی و بیحالی و همینطور جلوگیری از بروز سکته های قلبی و مغزی، زندگی بهتری را برای مبتلایان به دیابت فراهم می نمایند.
مکمل های غذایی ویژه بیماران دیابتی حاوی انواع ویتامین ها، مواد معدنی، اسیدهای چرب و همینطور عصاره های گیاهی هستند که با تاثیرات زیر بر بدن، ایفای نقش می کنند:
اثر بر کنترل قند خون
- مکمل کروم به حفظ قند خون در محدوده طبیعی کمک می کند.
- مکمل امگا۶ و منیزیوم مقاومت سلول ها نسبت به انسولین را کاهش می دهند و به کنترل قند خون کمک نمایند.
- مکمل بیوتین باعث تقویت اثر آنزیمی در بدن می شود که مصرف گلوکز را افزایش می دهد.
- مکمل ویتامین D با اثر بر مسیر سیگنالینگ سلولی، منجر به بهبود پاسخ انسولینی می شود.
اثر بر متابولیسم انرژی
- ویتامین B6 در زمان کمبود انسولین کمک می کند تا متابولیسم کربوهیدرات و پروتئین همچنان حفظ شود.
- روی در متابولیسم درشت مغزی ها مشارکت می کند. در این صورت تبدیل کربوهیدرات ها، چربی ها و پروتئینهای موجود در مواد غذایی، با مصرف مکمل روی بهبود می یابد.
- ویتامین های گروه B با بهبود وضعیت متابولیسم بدن و آزاد شدن انرژی، باعث از بین رفتن احساس خستگی و بی حالی می شوند.
اثر بر دستگاه عصبی
- عناصر منیزیوم، مس و ید باعث پایداری مسیر های انتقال پیام در نورون های عصبی بیماران دیابتی می شوند.
- ویتامین های گروه B با حفظ عملکرد طبیعی دستگاه عصبی، از بروز عوارض عصبی مانند نوروپاتی و عوارض چشمی دیابت جلوگیری می کنند.
اثر بر سیستم ایمنی
- عناصر روی، سلنیوم، و مس در تقویت سیستم ایمنی افراد مبتلا به دیابت تاثیرگذار هستند.
- مصرف مکمل های ویتامین C و E در مبتلایان به دیابت، دربرابر آسیب های اکسیداتیو از سلول ها محافظت می کند.
- آلفا لینولنیک اسید یک آنتی اکسیدان قوی دیگر است که درد ناشی از آسیب رادیکال های آزاد به بافت های بدن را کاهش می دهد.
اثر بر سیستم قلبی-عروقی
- مکمل های اسیدفولیک و ویتامین B12 سبب می شوند تا میزان هوموسیستئین خون که یکی از عوامل زمینه ساز سکته در افراد دیابتی است، کاهش پیدا کند.
- مصرف مکمل امگا۳ با کاهش چربی خون خطر تصلب شراین و اختلالات چربی را در افراد مبتلا به دیابت کاهش می دهد.
در بخش زیر با مکمل های مناسب برای بهبود دیابت موجود در داروخانه آشنا می شوید.
